Các bác sĩ thường khuyến cáo người bệnh gout không nên ăn các thực phẩm có chứa purin, vậy thực chất purin là chất gì, tác dụng ra sao và liên quan như thế nào đến bệnh gout. Mời bạn cùng đọc và tìm hiểu bài viết dưới đây.
1. Purin là chất gì? Tác dụng của purin với cơ thể
Purin là một hợp chất hữu cơ thơm dị vòng có công thức C5H4N4 gồm 2 vòng thơm, có thể tan trong nước. Chúng là hợp chất dị vòng chứa nitơ xuất hiện rộng rãi nhất trong tự nhiên, được tìm thấy trong hầu hết các loại thực phẩm và đồ uống. Hàm lượng purin tùy thuộc vào từng nhóm thực phẩm khác nhau.
1.1. Vị trí của Purin
Purin là cơ sở cấu tạo của DNA và RNA của các sinh vật sống, có trong hầu hết các loại đồ ăn thức uống của chúng ta, đặc biệt có nhiều trong thịt đỏ, hải sản, bia rượu
Theo nguồn gốc, purin trong cơ thể người được chia làm 2 loại:
- Purin nội sinh: purin hình thành từ bên trong cơ thể, từ quá trình chuyển hóa acid nucleotid trong cơ thể.
- Purin ngoại sinh: purin được đưa từ bên ngoài vào cơ thể thông qua chế độ ăn uống. Hàm lượng purin ngoại sinh của mỗi người là khác nhau tùy vào thói quen dinh dưỡng của từng người.
1.2. Cấu tạo của Purin
Về cấu tạo, purin được cấu tạo từ 5 nguyên tử cacbon và 4 nguyên tử nitơ, tạo thành một vòng pyrimidin hợp nhất với một vòng imidazole. Các purin khác nhau được phân biệt bởi các nguyên tử và nhóm chức gắn vào vòng.
Ví dụ về purin như: caffeine, xanthine, acid uric, theobromine, hypoxanthine và căn cứ đạm adenine và guanine.
1.3. Chức năng của Purin
Purin thực hiện nhiều chức năng trong sinh vật cũng như có tác dụng đối với cơ thể.
- Đối với sinh vật: Purin là cơ sở cấu trúc quan trọng hình thành RNA và DNA, sử dụng để lưu trữ năng lượng, tinh bột, protein, tín hiệu tế bào, quy định enzyme.
- Đối với cơ thể người: sản phẩm dị hóa cuối cùng của purin là acid uric. Acid uric có tác dụng kích thích chất dẫn truyền thần kinh, giúp não bộ hoạt động một cách hiệu quả. Đồng thời, acid uric cũng tham gia vào quá trình chuyển hóa và là chất chống oxy hóa trong cơ thể.
2. Phân nhóm thực phẩm giàu chất purin
Dựa vào hàm lượng purin ở mỗi loại thực phẩm là khác nhau, người ta chia thực phẩm giàu purin thành 3 nhóm:
Nhóm A (0-50mg purine mỗi l00g thực phẩm)
- Tất cả các loại trái cây, rau trừ những rau trong nhóm B
- Các sản phẩm từ sữa có nhiều chất béo như sữa chua, phô mai,…
- Các sản phẩm như bơ, hầu hết các loại dầu ăn, mỡ lợn,…
- Đồ uống có chứa caffeine như cà phê, chè, nước giải khát,…
Nhóm B (50-150mg purine mỗi 100g thực phẩm)
- Các loại rau như rau chân vịt, cải xoăn, măng tây, bơ, nấm,…
- Thịt gia cầm như thịt gà, thịt vịt, thịt ngan, thịt ngỗng,…
- Các loại thịt đỏ như thịt bê, thịt bò, cừu, thịt lợn, thịt xông khói và xúc xích;
- Cá, con hàu, tôm, cua,…
- Ngũ cốc nguyên cám như bột yến mạch, gạo nâu,…
- Các loại đậu như đậu tương, đậu xanh, hạt điều, đậu Hà Lan,…
Nhóm C (150-1000mg purine mỗi l00g thực phẩm)
- Các động vật chăn thả tự nhiên như thịt thú rừng, chim cút, thỏ, gà lôi,..
- Nội tạng động vật và các sản phẩm từ nội tạng động vật như pate gan, xúc xích,…
- Các sản phẩm từ thịt lên men: nem chua, tôm chua, thịt chua,…
- Trứng cá muối, trứng cá tuyết,…
- Một số loại cá như cá thu, các trích, cá hồi, cá cơm,…
- Hải sản như sò điệp, tôm hùm,…
3. Bảng hàm lượng purin trong thực phẩm
Kiểm soát lượng purin trong bữa ăn là một giải pháp hữu hiệu để phòng ngừa bệnh lý cũng như góp phần điều trị bệnh đối với người bệnh, đặc biệt người bệnh gout.
Bảng dưới đây nêu ra hàm lượng purin trong 100g thực phẩm hay sử dụng ở Việt Nam giúp bạn có cách nhìn rõ ràng nhất để xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Tên thực phẩm | Hàm lượng purin | Tên thực phẩm | Hàm lượng purin |
Dưa chuột | 7 | Đậu phụ | 68 |
Cà chua | 11 | Đậu phộng | 74 |
Lê | 12 | Óc heo | 83 |
Xà lách, rau diếp, cần tây | 13 | Sò | 90 |
Táo | 14 | Thịt gà | 110 |
Khoai tây | 16 | Thịt bò | 133 |
Cà rốt | 17 | Lưỡi heo | 136 |
Dứa, cam | 19 | Thịt vịt | 138 |
Đào, dâu tây, cải tím | 21 | Tôm biển | 147 |
Cải bắp | 22 | Cá chép | 160 |
Mận | 24 | Giò heo rút xương | 160 |
Su hào | 25 | Thịt heo nạc | 166 |
Nho | 27 | Cá hồi | 170 |
Cải xoăn | 28 | Thịt bò nạc | 172 |
Dưa bở | 33 | Đậu đen | 222 |
Đậu cô ve | 37 | Gan gà | 234 |
Chuối, rau muống | 57 | Cá mòi | 345 |
Mè | 62 | Gan heo | 515 |
4. Xây dựng thực đơn đảm bảo hàm lượng purin
Lượng purin dư thừa trong cơ thể thường là purin ngoại sinh được dung nạp qua đường ăn uống. Với bệnh nhân gout, tuân theo chế độ dinh dưỡng hợp lý là phương pháp cơ sở nền tảng để điều trị bệnh.
Một số nguyên tắc xây dựng thực đơn là:
Nhóm thực phẩm giàu đạm
- Chiếm 10% tổng dinh dưỡng.
- Hầu hết các thực phẩm giàu đạm cóc hàm lượng purin cao, do đó người bệnh cần giảm tiêu thụ nhóm này
Nhóm thực phẩm chất béo
- Không nên vượt quá 20% tổng dinh dưỡng. Chất béo có mặt trong các loại thực phẩm như dầu, bơ, mỡ động vật, cung cấp năng lượng cho cơ thể.
- Tuy nhiên nên lựa chọn sử dụng các loại chất béo không bão hòa, tốt cho sức khỏe hơn là chất béo bão hòa (chất béo nguồn gốc động vật).
- Không nên sử dụng dầu hướng dương, dầu đậu nành vì có hàm lượng purin cao, nên sử dụng dầu oliu, dầu lạc, dầu vừng.
Nhóm thực phẩm cacbonhydrat
- Khoảng 70% tổng giá trị dinh dưỡng.
- Đa số các thực phẩm đường bột chứa hàm lượng purin thấp, cung cấp hầu hết năng lượng nên bạn có thể lựa chọn phong phú.
Ngoài ra, người bệnh gout cần lưu ý
- Nên tăng cường ăn các loại rau xanh, củ quả vì đa số chúng chứa hàm lượng purin thấp, trừ súp lơ, cải bó xôi, bí đỏ, mầm giá đỗ, nấm hương,...
- Nên uống nhiều nước, nhất là nước có tính kiềm để tăng khả năng đào thải acid uric ra khỏi cơ thể.
- Hạn chế sử dụng các loại nước luộc thịt, nước hầm xương.
- Hạn chế sử dụng các loại đồ uống như rượu, bia, chè, cafe,…
5. Gợi ý thực đơn có hàm lượng purin phù hợp
Một chế độ ăn khoa học kết hợp cùng với lối sinh hoạt vận động hợp lý được chứng minh có thể giúp đẩy lùi bệnh nhanh chóng.
Dựa trên ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng cùng việc lựa chọn các loại thực phẩm phong phú, dễ gặp, chúng tôi xây dựng một thực đơn phù hợp dành cho bệnh nhân, mời bạn tham khảo:
| Bữa sáng | Bữa trưa | Bữa tối |
Ngày 1 | Bánh mì Trứng 1 quả Sữa 200ml | Cơm 2 bát Lạc rang vừng 50g Bí xanh xào 200g Dưa hấu 200g Dầu ăn 1 thìa | Cơm 2 bát Tôm chay xào Canh rau ngót nấu thịt (200g rau) Xoài chín 200g |
Ngày 2 | Bánh cuốn thịt 150g 200ml sữa | Cơm 1 bát Gà kho 50g Salat rau xanh 200g Nước ép cà rốt 1 cốc | Cơm 1 bát Tôm kho 50g Su hào xào 200g Sữa chua ít béo |
Ngày 3 | Bắp ngô 1 trái Táo 1 quả 200ml sữa | Cơm 1 bát Cá sốt cà chua 100g Rau cải xanh luộc 200g | Khoai lang 200g Ức gà 100g Cà rốt, bông cải xanh hấp 200g |
Trên đây là những thông tin khái quát về purin cũng như dinh dưỡng dành cho người bị bệnh gout, nếu thấy hữu ích, hãy chia sẻ đến với mọi người bạn nhé
Liên hệ ngay tới hotline dưới đây nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào nhé!
Nếu bạn thấy bài viết hay thì đừng ngại like và share đến mọi người nhé. Cảm ơn bạn nhiều!
Tin liên quan
Bạn biết không? Có rất nhiều dược liệu hay, được sử dụng để hỗ trợ chữa Bệnh Gout như: dây gắm, tía tô, lá vối, lá lốt,…
Trong đó, Dây gắm dùng để hỗ trợ chữa Bệnh Gout là nổi bật hơn cả vì đây là thảo dược truyền thống đã được sử dụng phổ biến trong nhiều năm qua. Ngoài ra, tác dụng của Dây gắm đã được chứng minh với nhiều đề tài nghiên cứu khoa học trong nước và quốc tế.

Hiện nay nhờ tiến bộ của công nghệ chiết xuất hiện đại, từ dược liệu dây gắm đã sản xuất thành công sản phẩm Cao gắm dạng viên, rất tiện lợi cho người sử dụng và giúp hỗ trợ cải thiện gout hiệu quả.
Công dụng:
- Hỗ trợ bổ can thận.
- Hỗ trợ tăng cường chuyển hoá, đào thải axit uric trong máu.
- Hỗ trợ giảm các triệu chứng sưng, đau xương khớp do gout.
Đối tượng sử dụng:
- Người bị gout, viêm khớp
- Người axit uric máu tăng cao
Số ĐKSP: 9666/2019/ĐKSP
Giấy phép quảng cáo Số: 2001/2020/XNQC-ATTP
* Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Đừng để Gout luôn là nỗi bất an của bạn, hãy NHẤC MÁY lên hoặc ĐẶT HÀNG ngay để được Chuyên gia tư vấn kỹ hơn nhé!